ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਔਨਲਾਈਨ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਆਮ ਹੁੰਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਆਨਲਾਈਨ ਧੋਖਾਧੜੀ ਵੀ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧੀ ਲਗਾਤਾਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਠੱਗਣ ਦੇ ਯਾਨੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੈਸੇ ਚੋਰੀ ਕਰਨ ਦੇ ਨਵੇਂ-ਨਵੇਂ ਤਰੀਕੇ ਲੱਭ ਰਹੇ ਹਨ। ਹੁਣ ਆਨਲਾਈਨ ਭੁਗਤਾਨ ਜਾਂ UPI ਰਾਹੀਂ ਪੇਮੈਂਟ ਦਾ ਦੌਰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਗੂਗਲ ਪੇ, ਪੇਟੀਐਮ ਅਤੇ ਫੋਨ ਪੇ ਵਰਗੀਆਂ ਐਪਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਹ ਤੁਹਾਨੂੰ ਤੁਹਾਡੇ ਸਮਾਰਟਫੋਨ ‘ਤੇ ਕੁੱਝ ਅੱਖਰ ਟਾਈਪ ਕਰਨ ਨਾਲ ਤੁਰੰਤ, ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਅਤੇ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਰਹਿਤ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਪੈਸੇ ਭੇਜਣ ਜਾਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦਾ ਵਿਕਲਪ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।
ਪਰ ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਔਨਲਾਈਨ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਆਮ ਹੁੰਦੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ, ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਆਨਲਾਈਨ ਧੋਖਾਧੜੀ ਵੀ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧੀ ਭੋਲੇ ਭਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਧੋਖਾ ਦੇਣ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੈਸੇ ਚੋਰੀ ਕਰਨ ਲਈ ਲਗਾਤਾਰ ਨਵੇਂ ਤਰੀਕੇ ਵਰਤ ਰਹੇ ਹਨ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਤੁਹਾਡੀ ਮਾਮੂਲੀ ਜਿਹੀ ਗਲਤੀ ਤੁਹਾਡੇ ਬੈਂਕ ਖਾਤੇ ਨੂੰ ਖਾਲੀ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ 5 ਅਜਿਹੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਦੱਸਣ ਜਾ ਰਹੇ ਹਾਂ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਯਾਦ ਰੱਖ ਕੇ ਤੁਸੀਂ ਆਨਲਾਈਨ ਜਾਂ UPI ਧੋਖਾਧੜੀ ਤੋਂ ਬਚ ਸਕਦੇ ਹੋ।
Google Pay, PhonePe ਜਾਂ Paytm ਤੋਂ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਯਾਦ ਰੱਖੋ ਇਹ ਗੱਲਾਂ
ਕਈ ਐਪਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਚੋ
ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਫ਼ੋਨ ‘ਤੇ ਇੱਕ ਤੋਂ ਵੱਧ ਭੁਗਤਾਨ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨ ਰੱਖਣ ਤੋਂ ਬਚਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਲੋੜ ਹੋਵੇ, ਤਾਂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਪਲੇਸਟੋਰ ਜਾਂ ਐਪ ਸਟੋਰ ਤੋਂ ਸਿਰਫ਼ ਭਰੋਸੇਯੋਗ ਅਤੇ ਪ੍ਰਮਾਣਿਤ ਭੁਗਤਾਨ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨਾਂ ਨੂੰ ਹੀ ਇੰਸਟਾਲ ਕਰੋ।
UPI ਪਿੰਨ ਸ਼ੇਅਰ ਨਾ ਕਰੋ
ਆਪਣਾ UPI ਪਿੰਨ ਕਿਸੇ ਨਾਲ ਸਾਂਝਾ ਨਾ ਕਰੋ। ਇਹ ਨਿਯਮ ਤੁਹਾਡੇ ਦੋਸਤਾਂ ਅਤੇ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਲੋਕਾਂ ‘ਤੇ ਵੀ ਲਾਗੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਹਾਡਾ ਪਿੰਨ ਹੋਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਪਤਾ ਲੱਗ ਗਿਆ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਬਦਲ ਦਿਓ।
ਐਪ ਨੂੰ ਅਪਡੇਟ ਕਰਦੇ ਰਹੋ
ਸਾਰੀਆਂ ਐਪਸ ਨਿਰਮਾਤਾ ਕੰਪਨੀਆਂ ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ ‘ਤੇ ਅਪਡੇਟ ਜਾਰੀ ਕਰਦੀਆਂ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ ਐਪਸ ‘ਚ ਨਵੇਂ ਫੀਚਰਸ ਨੂੰ ਜੋੜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨੂੰ ਵਧਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ UPI ਭੁਗਤਾਨ ਐਪ ਨੂੰ ਨਵੀਨਤਮ ਸੰਸਕਰਣ ‘ਤੇ ਅੱਪਡੇਟ ਕਰਦੇ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਸਕਰੀਨ ਲੌਕ
ਇਨ੍ਹਾਂ ਐਪਸ ‘ਤੇ ਵੀ ਲਾਕ ਰੱਖੋ, ਨਾ ਕਿ ਸਿਰਫ ਆਪਣੇ ਸਮਾਰਟਫੋਨ ‘ਤੇ। ਕਈ ਵਾਰ ਫ਼ੋਨ ਗੁਆਚ ਜਾਣ ਜਾਂ ਗਲਤ ਹੱਥਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾਣ ‘ਤੇ ਤੁਹਾਡਾ ਬੈਂਕ ਖਾਤਾ ਖਾਲੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪਾਸਵਰਡ ਰੱਖਦੇ ਸਮੇਂ ਆਪਣਾ ਨਾਮ, ਮੋਬਾਈਲ ਨੰਬਰ ਜਾਂ ਜਨਮ ਮਿਤੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾ ਕਰੋ।
ਅਜਿਹੇ ਲਿੰਕ ‘ਤੇ ਕਲਿੱਕ ਨਾ ਕਰੋ
ਕਈ ਲੋਕ ਤੁਹਾਨੂੰ ਵਟਸਐਪ ਜਾਂ ਈਮੇਲ ‘ਤੇ ਕਈ ਲਿੰਕ ਭੇਜਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਪੈਸੇ ਦਾ ਲਾਲਚ ਦੇ ਕੇ ਇਸ ਲਿੰਕ ‘ਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰਨ ਲਈ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕੁਝ ਧੋਖੇਬਾਜ਼ ਤੁਹਾਨੂੰ ਬੈਂਕ ਕਰਮਚਾਰੀ ਦੱਸ ਕੇ ਧੋਖਾ ਦੇਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੇ ਤੋਂ ਵੇਰਵੇ ਵੀ ਮੰਗਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਕਦੇ ਵੀ ਕਿਸੇ ਅਣਜਾਣ ਲਿੰਕ ‘ਤੇ ਕਲਿੱਕ ਨਾ ਕਰੋ।