ਔਟਿਜ਼ਮ ਇੱਕ ਨਿਊਰੋਡਿਵੈਲਪਮੈਂਟਲ ਸਥਿਤੀ ਹੈ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇਸ ਸਥਿਤੀ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੂੰ ਸਮਾਜਿਕ ਸੰਚਾਰ, ਵਿਵਹਾਰ ਅਤੇ ਸੰਵੇਦੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆਵਾਂ ਵਿੱਚ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਆਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਇੱਕ ਸਪੈਕਟ੍ਰਮ ਡਿਸਆਰਡਰ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਇਸਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਦੀ ਗੰਭੀਰਤਾ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਤੋਂ ਦੂਜੇ ਵਿਅਕਤੀ ਵਿੱਚ ਵੱਖਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜੈਨੇਟਿਕ ਕਾਰਨਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਔਟਿਜ਼ਮ ਵਾਤਾਵਰਣਕ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਵੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਮੌਜੂਦ ਭਾਰੀ ਧਾਤਾਂ ਵੀ ਔਟਿਜ਼ਮ ਵਿੱਚ ਵਾਧੇ ਦਾ ਕਾਰਨ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਮੋਬਾਈਲ ‘ਤੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਵੀਡੀਓ ਦੇਖਣ ਨਾਲ ਵੀ ਔਟਿਜ਼ਮ ਵਧਦਾ ਹੈ। ਆਓ ਇਸ ਬਾਰੇ ਵਿਸਥਾਰ ਵਿੱਚ ਜਾਣੀਏ-
ਭਾਰੀ ਧਾਤਾਂ ਬੱਚਿਆਂ “ਚ ਵਧਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਔਟਿਜ਼ਮ
ਦਰਅਸਲ, ਏਮਜ਼ ਵੱਲੋਂ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਈ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਖੁਲਾਸੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਇਸ ਖੋਜ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਔਟਿਜ਼ਮ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸੀਸਾ, ਕ੍ਰੋਮੀਅਮ, ਪਾਰਾ, ਮੈਂਗਨੀਜ਼, ਤਾਂਬਾ, ਆਰਸੈਨਿਕ, ਕੈਡਮੀਅਮ ਵਰਗੀਆਂ ਭਾਰੀ ਧਾਤਾਂ ਪਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ, ਭਾਰੀ ਧਾਤਾਂ ਵੀ ਔਟਿਜ਼ਮ ਬਿਮਾਰੀ ਵਿੱਚ ਵਾਧੇ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਧਾਤਾਂ ਦੂਸ਼ਿਤ ਭੋਜਨ, ਸਿਗਰਟ ਦੇ ਧੂੰਏਂ, ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਿਤ ਹਵਾ, ਉਦਯੋਗਿਕ ਰਹਿੰਦ-ਖੂੰਹਦ ਅਤੇ ਖਿਡੌਣਿਆਂ ਰਾਹੀਂ ਬੱਚਿਆਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।
ਸਕ੍ਰੀਨ ਟਾਈਮ ਵੀ ਬੱਚਿਆਂ ‘ਚ ਵਧਾ ਰਿਹਾ ਔਟਿਜ਼ਮ
ਏਮਜ਼ ਵਿਖੇ ਪੀਡੀਆਟ੍ਰਿਕ ਨਿਊਰੋਲੋਜੀ ਦੀ ਮਾਹਿਰ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਡਾ. ਸ਼ੇਫਾਲੀ ਗੁਲਾਟੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਅੱਜ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਬੱਚੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਮੋਬਾਈਲ ਅਤੇ ਟੀਵੀ ਦੇਖਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਕ੍ਰੀਨ ਟਾਈਮ ਕਾਰਨ ਵੀ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ।
ਔਟਿਜ਼ਮ ਵਾਲੇ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪਾਈਆਂ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਧਾਤਾਂ
ਇਸ ਖੋਜ ਵਿੱਚ ਔਟਿਜ਼ਮ ਤੋਂ ਪੀੜਤ 3 ਤੋਂ 12 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ 180 ਬੱਚੇ ਅਤੇ 180 ਸਿਹਤਮੰਦ ਬੱਚੇ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਔਟਿਜ਼ਮ ਤੋਂ ਪੀੜਤ 32 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ 7 ਕਿਸਮਾਂ ਦੀਆਂ ਭਾਰੀ ਧਾਤਾਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਾਈਆਂ ਗਈਆਂ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਸਿਹਤਮੰਦ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਪਾਈ ਗਈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ ਕਿ ਤੁਹਾਡਾ ਬੱਚਾ ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਸਿਹਤਮੰਦ ਰਹੇ, ਤਾਂ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਾਤਾਵਰਣਕ ਕਾਰਕਾਂ ਤੋਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੋ।
ਕਿਵੇਂ ਘਟਾਇਆ ਜਾਵੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦਾ ਸਕ੍ਰੀਨ ਟਾਈਮ ?
ਦਿਨ ਦੌਰਾਨ ਸਕ੍ਰੀਨ ਸਮੇਂ ਲਈ ਇੱਕ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਸੀਮਾ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕਰੋ।
ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਖੇਡਣ, ਸਾਈਕਲ ਚਲਾਉਣ, ਖੇਡਾਂ ਖੇਡਣ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰੋ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੇਂਟਿੰਗ, ਸੰਗੀਤ, ਡਾਂਸ ਆਦਿ ਵਰਗੀਆਂ ਹੋਰ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰੋ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਕਰਨਾ ਸਿਖਾਓ।
ਪਿਕਨਿਕ, ਸੈਰ ਜਾਂ ਖੇਡਾਂ ਵਰਗੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਸਕ੍ਰੀਨ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰੱਖਦੀਆਂ ਹਨ।