ਪਹਿਲਾਂ ਚਾਹ ਕੱਚ ਦੇ ਕੱਪਾਂ ਵਿੱਚ ਪੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ। ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਪਲਾਸਟਿਕ ਦੇ ਕੱਪਾਂ ਨੇ ਥਾਂ ਲੈ ਲਈ ਪਰ ਹੁਣ ਪੇਪਰ ਕੱਪਾਂ ਵਿੱਚ ਚਾਹ ਪੀਣ ਦਾ ਦੌਰ ਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਦਫ਼ਤਰ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਰੈਸਟੋਰੈਂਟ, ਚਾਹ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕੱਪਾਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਪਰੋਸੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਪਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸਿਹਤ ਲਈ ਠੀਕ ਨਹੀਂ ਹੈ। IIT ਖੜਗਪੁਰ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੇ ਗਏ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਤੋਂ ਪਤਾ ਚੱਲਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਾਗਜ਼ ਦੇ ਕੱਪ ਹਾਈਡ੍ਰੋਫੋਬਿਕ ਪਲਾਸਟਿਕ ਦੇ ਬਣੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਪਲਾਸਟਿਕ ਵਿੱਚ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੈਮੀਕਲ ਮੌਜੂਦ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਜੋ ਚਾਹ ਨਾਲ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਜਾ ਕੇ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਹੈਰਾਨੀ ਦੀ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਡਿਸਪੋਜ਼ੇਬਲ ਪੇਪਰ ਕੱਪ ਵਿੱਚ ਚਾਹ ਪੀਣ ਨਾਲ ਵੀ ਬਾਂਝਪਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਸਿਹਤ ਨੀਤੀ ਮਾਹਿਰ ਡਾ: ਅੰਸ਼ੁਮਨ ਕੁਮਾਰ ਨੇ ਇੱਕ ਚੈੱਨਲ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਦੌਰਾਨ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਬਿਸਫੇਨੋਲ ਏ ਕੈਮੀਕਲ ਅਤੇ ਫਥਲੇਟਸ ਵੀ ਪੇਪਰ ਕੱਪ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਦੋਵੇਂ ਕੈਮੀਕਲ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਇਸ ਵਿੱਚ ਚਾਹ ਪੀਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਗਰਮ ਚਾਹ ਕਾਰਨ ਇਹ ਕੈਮੀਕਲ ਕੱਪ ਵਿੱਚੋਂ ਨਿਕਲਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਚਾਹ ਪੀਂਦੇ ਸਮੇਂ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਚਲੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਰਸਾਇਣ ਸਰੀਰ ਦੇ ਐਂਡੋਕਰੀਨ ਸਿਸਟਮ ਦੇ ਕੰਮ ਨੂੰ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਸਰੀਰ ਦੇ ਕਈ ਹਾਰਮੋਨਸ ਦਾ ਸੰਤੁਲਨ ਵਿਗੜ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਜਦੋਂ ਹਾਰਮੋਨਸ ਦਾ ਸੰਤੁਲਨ ਵਿਗੜ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਉਪਜਾਊ ਸ਼ਕਤੀ ਨੂੰ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਪੇਪਰ ਕੱਪ ‘ਚ ਚਾਹ ਪੀ ਰਿਹਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਅੱਜ ਕੱਲ੍ਹ ਦਫ਼ਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਪੇਪਰ ਕੱਪਾਂ ਵਿੱਚ ਚਾਹ ਪੀਣ ਦਾ ਰੁਝਾਨ ਵਧਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕੁਝ ਲੋਕ ਪਲਾਸਟਿਕ ਦੇ ਪੋਲੀਥੀਨ ਵਿੱਚ ਚਾਹ ਲੈ ਕੇ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹਾ ਵੀ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ। ਇਸ ਨਾਲ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਕਾਫੀ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਬਾਂਝਪਨ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਪੁਰਾਣੇ ਕੱਪ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖ਼ਤਰਾ
ਡਾ. ਅੰਸ਼ੁਮਨ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਪੁਰਾਣੇ ਜਾਂ ਖਰਾਬ ਹੋਏ ਕਾਗਜ਼ ਦੇ ਕੱਪਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਜੋਖਮ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਵੱਧ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਸਥਿਤੀਆਂ ਰਸਾਇਣਕ ਛੱਡਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਵਧਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਬਾਂਝਪਨ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਉਦੋਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕੱਪਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 10 ਸਾਲ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਜੋ ਲੋਕ ਮਾਨਸਿਕ ਤਣਾਅ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਭੋਜਨ ਅਤੇ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਠੀਕ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਪਲਾਸਟਿਕ ਦੇ ਕੱਪ ਤੋਂ ਬਣਾਉ ਦੂਰੀ
ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਸਫਦਰਜੰਗ ਹਸਪਤਾਲ ਦੇ ਡਾਕਟਰ ਦੀਪਕ ਕੁਮਾਰ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪਲਾਸਟਿਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਤੋਂ ਬਚਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਪੇਪਰ ਕੱਪ ਅਤੇ ਪਲਾਸਟਿਕ ਕੱਪ ਦੋਵੇਂ ਹੀ ਸਿਹਤ ਲਈ ਚੰਗੇ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਕਾਗਜ਼ ਦੇ ਕੱਪ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਪਲਾਸਟਿਕ ਅਤੇ ਰਸਾਇਣਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਅਜਿਹੇ ਕੱਪਾਂ ‘ਚ ਚਾਹ ਪੀਣ ਤੋਂ ਬਚਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਪਲਾਸਟਿਕ ਦੀ ਬਜਾਏ ਸਟੀਲ ਦੇ ਡੱਬਿਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ। ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਗਰਮ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਵਿਕਲਪ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸੰਭਾਵੀ ਰਸਾਇਣਕ ਐਕਸਪੋਜਰ ਵੀ ਘੱਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਦਿੱਲੀ ਦੀ ਗਾਇਨੀਕੋਲੋਜਿਸਟ ਡਾਕਟਰ ਚੰਚਲ ਸ਼ਰਮਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਦਹਾਕੇ ਤੋਂ ਬਾਂਝਪਨ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵੱਧ ਰਹੇ ਹਨ। ਬਾਂਝਪਨ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਲਗਭਗ 15 ਫੀਸਦੀ ਆਬਾਦੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਸ਼ਹਿਰੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤੀ ਬਦਤਰ ਹੈ। ਹੁਣ ਮਰਦਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਵਧਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਘਟਣ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਬਾਂਝਪਨ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਹਾਰਮੋਨ ਸੰਤੁਲਨ ਵਿਗੜਨ ਕਾਰਨ ਅਤੇ ਕੁਝ ਗੰਭੀਰ ਗੰਭੀਰ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਕਾਰਨ ਬਾਂਝਪਨ ਵੀ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਨੂੰ ਸਹੀ ਰੱਖਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।