ਦੀਵਾਲੀ ਦੇ ਤਿਉਹਾਰ ਕਾਰਨ ਦੁਕਾਨਾਂ ‘ਤੇ ਰੰਗ-ਬਿਰੰਗੀਆਂ ਮਠਿਆਈਆਂ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਕੰਮ ਜ਼ੋਰਾਂ ‘ਤੇ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉੱਥੇ ਹੀ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਦੁਕਾਨਾਂ ਅਜਿਹੀਆਂ ਵੀ ਹਨ ਜੋ ਤਿਉਹਾਰ ਦੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਹੀ ਖੁੱਲ੍ਹਦੀਆਂ ਹਨ। ਸਟੋਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਕਣ ਵਾਲੀਆਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮਠਿਆਈਆਂ ਤੋਂ ਬਿਮਾਰ ਹੋਣ ਦਾ ਖਤਰਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ। ਮਿਲਾਵਟੀ ਮਿਠਾਈਆਂ ਸਿਹਤ ਲਈ ਖਤਰਨਾਕ ਸਾਬਿਤ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਮਿਠਾਈਆਂ ਵਿੱਚ ਜੋ ਚੀਜ਼ਾਂ ਮਿਲਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਉਹ ਪਾਚਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਗੁਰਦਿਆਂ ‘ਤੇ ਵੀ ਅਸਰ ਪਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਅੰਤੜੀ ਵਿੱਚ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਕਾਰਨ ਪੇਟ ਖਰਾਬ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਮਠਿਆਈਆਂ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਇਸ ਵਿੱਚ ਘਟੀਆ ਖੋਆ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕਈ ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਰੱਖੇ ਖੋਏ ਨੂੰ ਗਰਮ ਕਰਕੇ ਤਾਜ਼ਾ ਬਣਾ ਕੇ ਵੇਚਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਟੈਸਟ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਵਸਤੂਆਂ ਖਰੀਦਣੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਨ। ਇੰਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਧੀਆ ਦਿੱਖ ਅਤੇ ਮਹਿਕ ਦੇਣ ਲਈ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੈਮੀਕਲਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਸਰੀਰ ਲਈ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਦੁਕਾਨਾਂ ‘ਤੇ ਚਾਂਦੀ ਦੀ ਤਰਜ਼ ‘ਤੇ ਐਲੂਮੀਨੀਅਮ ਦਾ ਵਰਕ ਲਗਾ ਕੇ ਮਠਿਆਈਆਂ ਵੇਚੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਕੰਮ ਸਿਹਤ ਲਈ ਬਹੁਤ ਖਤਰਨਾਕ ਹੈ। ਉਂਗਲੀ ਰਗੜਨ ‘ਤੇ ਨਿਸ਼ਾਨ ਛੱਡ ਕੇ ਇਸ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਉਂਗਲੀ ਰਗੜਨ ‘ਤੇ ਵਰਕ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਚੈੱਨਲ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਦਿਆਂ ਇੱਕ ਡਾਕਟਰ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਤਿਉਹਾਰ ‘ਤੇ ਮਿਲਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਰੰਗਦਾਰ ਮਿਠਾਈਆਂ ਨਾ ਦਿਓ। ਇਹ ਨੋਟ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮਿਠਾਈ ਕਦੋਂ ਅਤੇ ਕਿੰਨੀ ਦੇਰ ਲਈ ਬਣਾਈ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਦੁੱਧ ਵਿੱਚ ਯੂਰੀਆ ਵਰਗੀਆਂ ਖਤਰਨਾਕ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਮਿਲਾਵਟ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ।
ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਮਠਿਆਈਆਂ ਵਿੱਚ ਰੰਗਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਫੂਡ ਕਲਰਿੰਗ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਇਹ ਘਾਤਕ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਮਠਿਆਈਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਆਮ ਰੰਗਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਰੰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਕਾਰਬਨ ਅਤੇ ਭਾਰੀ ਧਾਤਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਐਲਰਜੀ ਕਾਰਨ ਅਸਥਮਾ ਦੀ ਬੀਮਾਰੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੀਆਂ ਮਿਠਾਈਆਂ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੇਰ ਤੱਕ ਖਾਣ ਨਾਲ ਕੈਂਸਰ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਖਤਰਾ – ਕਾਸਟਿਕ ਸੋਡਾ: ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਯੂਰੀਆ: ਜਿਗਰ ਅਤੇ ਗੁਰਦੇ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਦਾ ਖਤਰਾ, ਰੰਗ – ਐਲਰਜੀ, ਦਮਾ, ਗੁਰਦੇ ਫੇਲ੍ਹ ਹੋਣ ਅਤੇ ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਖਤਰਾ, ਉਬਲੇ ਹੋਏ ਆਲੂ, ਸ਼ਕਰਕੰਦੀ: ਪੇਟ ਖਰਾਬ, ਅੰਤੜੀਆਂ ਦੀ ਲਾਗ
ਸਾਵਧਾਨੀ – ਰੰਗੀਨ ਮਿਠਾਈਆਂ ਖਰੀਦਣ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰੋ, ਤਿਉਹਾਰ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਘਰ ਵਿਚ ਹੀ ਮਠਿਆਈਆਂ ਬਣਾਓ, ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਬਣੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰੋ, ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ ਮਿਠਾਈਆਂ ਖਾਣ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰੋ।