ਕਿਸਾਨ ਅੰਦੋਲਨ MSP: ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਮੰਗ ਹੈ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ MSP (ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਸਮਰਥਨ ਮੁੱਲ) ਬਾਰੇ ਕਾਨੂੰਨ ਬਣਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਫ਼ਸਲਾਂ ਦੀ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਕੀਮਤ ਤੈਅ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਕਿਸਾਨ ਅੰਦੋਲਨ MSP: ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਕਿਸਾਨ ਅੰਦੋਲਨ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਦਿੱਲੀ ਬਾਰਡਰ ‘ਤੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਪੁਲਿਸ ਵੀ ਤਾਇਨਾਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੇ ‘ਦਿੱਲੀ ਚਲੋ’ ਅੰਦੋਲਨ ਨਾਲ 150 ਤੋਂ ਵੱਧ ਜਥੇਬੰਦੀਆਂ ਜੁੜੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਕਿਸਾਨ ਦਿੱਲੀ ਵੱਲ ਵਧ ਰਹੇ ਹਨ। ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਮੁੱਖ ਮੰਗ ਐਮਐਸਪੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹੈ। MSP ਕੀ ਹੈ? (MSP ਕੀ ਹੈ)
MSP ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਸਮਰਥਨ ਮੁੱਲ। ਇਸ ਨੂੰ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਸਮਰਥਨ ਮੁੱਲ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ, ਘੱਟੋ ਘੱਟ ਸਮਰਥਨ ਮੁੱਲ ਉਹ ਦਰ ਹੈ ਜਿਸ ‘ਤੇ ਸਰਕਾਰ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀਆਂ ਫਸਲਾਂ ਖਰੀਦਦੀ ਹੈ। ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਸਮਰਥਨ ਮੁੱਲ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਉਤਪਾਦਨ ਲਾਗਤ ਤੋਂ ਡੇਢ ਗੁਣਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਦੀ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਫ਼ਸਲਾਂ ਦੀ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਕੀਮਤ ਤੈਅ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਮਿਸਾਲ ਵਜੋਂ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਕਣਕ ਦੀ ਕੀਮਤ 100 ਰੁਪਏ ਵਧਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਮੰਡੀ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੀ ਕੀਮਤ 50 ਰੁਪਏ ਹੈ। ਫਿਰ ਵੀ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ 100 ਰੁਪਏ ਵਿੱਚ ਹੀ ਕਣਕ ਖਰੀਦਣੀ ਪਵੇਗੀ। MSP ਕਦੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ? (MSP ਕਦੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ)
ਐਮਐਸਪੀ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਸਾਲ 1966-67 ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। 60 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ‘ਚ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਣਕ ‘ਤੇ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਸਮਰਥਨ ਮੁੱਲ ਤੈਅ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਸਰਕਾਰ ਕਿਸਾਨਾਂ ਤੋਂ ਕਣਕ ਖਰੀਦ ਕੇ ਗਰੀਬੀ ਰੇਖਾ ਤੋਂ ਹੇਠਾਂ ਰਹਿ ਰਹੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡ ਰਹੀ ਹੈ।
ਕਿਹੜੀਆਂ ਫਸਲਾਂ ਦਾ MSP ਹੈ?
ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੁਆਰਾ ਸਾਉਣੀ, ਹਾੜੀ ਸੀਜ਼ਨ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸੀਜ਼ਨ ਦੀਆਂ ਫਸਲਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਵਪਾਰਕ ਫਸਲਾਂ ‘ਤੇ MSP ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਸਮਰਥਨ ਮੁੱਲ 23 ਫਸਲਾਂ ‘ਤੇ ਲਾਗੂ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ 14 ਸਾਉਣੀ ਦੀਆਂ ਫਸਲਾਂ, 6 ਹਾੜੀ ਦੀਆਂ ਫਸਲਾਂ ਅਤੇ ਦੋ ਹੋਰ ਵਪਾਰਕ ਫਸਲਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਅਨਾਜ: ਝੋਨਾ, ਬਾਜਰਾ, ਮੱਕੀ, ਰਾਗੀ, ਜੌਂ, ਜਵਾਰ, ਕਣਕ
ਤੇਲ ਬੀਜ: ਸਰ੍ਹੋਂ, ਸੋਇਆਬੀਨ, ਤਿਲ, ਸੂਰਜਮੁਖੀ, ਨਾਈਜਰ ਜਾਂ ਕਾਲੇ ਤਿਲ, ਸੈਫਲਾਵਰ
ਦਾਲਾਂ: ਉੜਦ, ਛੋਲੇ, ਮਟਰ, ਮੂੰਗੀ, ਦਾਲ
ਹੋਰ ਫਸਲਾਂ: ਕਪਾਹ, ਜੂਟ, ਨਾਰੀਅਲ, ਗੰਨਾ
